Diversificatie van funding in relatie tot de continuïteit van financiering

In het vorige artikel stond het kredietprofiel in relatie tot de financieringscondities centraal.

In dit artikel bespreken we de rol en het belang van diversificatie van funding bij de continuïteit van de financiering. Dit artikel richt zich op de financiering van grotere ondernemingen, niet zijnde MKB-ondernemingen.¹

Overzicht van de financieringsmarkt

De financieringsmarkt voor grote ondernemingen kan grofweg als volgt worden ingedeeld:

1. De bancaire markt: hier kan een onderneming terecht voor generieke kredieten en leningen, maar ook voor specifieke financieringsproducten, zoals asset based lending;
2. De non-bancaire markt: in deze markt zijn concurrenten van de banken actief, vaak gericht op één enkel financieringsproduct. Voorbeelden zijn zelfstandige factor-, of leasebedrijven (veelal onderdeel een bankgroep), of de zogenaamde debt funds. Debt funds zijn actief in overnamefinanciering ten behoeve van financiële sponsors, maar willen zich graag verbreden richting ondernemingsfinanciering;
3. De kapitaalmarkt: hier kan een onderneming een lening plaatsen bij een (institutionele) belegger, hetzij onderhands, hetzij met een notering (publiek of openbaar);
4. De geldmarkt: hier kan een onderneming kort geld opnemen, in de vorm van commercial paper of een kasgeldlening.

Wat is funding diversificatie?

Omdat bancaire financiering de grootste flexibiliteit kent tegen de laagste fundingkosten, ligt het voor de hand, dat bancaire financiering de dominante financieringsvorm is voor de meeste ondernemingen². We maken een onderscheid tussen twee vormen van funding diversificatie:

• Binnen de bancaire markt: een onderneming kan het aantal banken waarmee zij werkt uitbreiden of nieuwe financieringsproducten afnemen bij bestaande banken.
• Buiten de bancaire markt: een onderneming breidt haar funding uit door financiering op te halen in een voor haar nieuwe financieringsmarkt. 

Noodzaak of voorzorg

Waarom zou een onderneming zich bezighouden met diversificatie van funding als zij nooit tekorten heeft gehad in de bancaire markt? De relatie met de banken is goed en diversificatie van funding kost tijd en geld. Het is echter van cruciaal belang om te waarborgen dat er in de toekomst altijd voldoende financieringsaanbod is om aan de wisselende vraag van de onderneming te voldoen. Een goed financieringsbeleid is erop gericht dat er altijd voldoende extra financieringscapaciteit beschikbaar is. Hetzij doordat bestaande banken nog ruimte hebben, hetzij doordat er toegang is tot alternatieve financieringsmarkten.

Of er voldoende extra financieringscapaciteit beschikbaar is, hangt mede af van het toekomstperspectief van de onderneming en de relatie met haar huisbanken. Zijn er scenario’s denkbaar, waarbij de financieringsbehoefte sterk gaat toenemen? Denk aan een grote investering of een actieve overnamestrategie. Hierbij kan de groei van de onderneming en haar financieringsvraag de capaciteit van de huisbanken overstijgen. Andersom zien we de laatste jaren ook een trend dat banken hun maximale kredietlimieten op individuele ondernemingen terugbrengen. In combinatie met groei, ontstaat er dan sneller een gebrek aan financieringscapaciteit

Invloed van marktontwikkelingen  

De beschikbaarheid van voldoende extra financieringscapaciteit is daarnaast afhankelijk van ontwikkelingen aan de aanbodzijde. Denk hierbij bijvoorbeeld aan financiers die afscheid nemen van een sector. Dit zagen we een paar jaar geleden toen ABN AMRO en BNP vrij abrupt besloten zich terug te trekken uit de financiering van commodity traders. Een ander voorbeeld zijn banken die afscheid nemen van bepaalde markten. Recente voorbeelden hiervan zijn RBS die vertrokken is uit de Nederlandse markt en NIBC die gestopt is met ondernemingsfinanciering. Een andere recente trend is het uitsluiten van ondernemingen vanuit duurzaamheidsoverwegingen. Voorbeelden zijn financiers die (upstream) activiteiten in de fossiele energie uitsluiten, of vastgoedfinanciers die uitsluitend financieren vanaf een bepaald energielabel.

Conclusie

Op basis van bovenstaande voorbeelden kunnen we concluderen, dat blind vertrouwen op de aanwezigheid van voldoende financieringscapaciteit geen goede strategie is. Een onderneming zal de ontwikkeling van haar financieringsbehoefte en het beschikbare aanbod van financiering actief moeten monitoren. Schaarste moet voorkomen worden door tijdig te diversificeren.

Kom in contact

Wilt u graag de continuïteit van uw financiering optimaliseren, of een concreet advies over de wijze waarop u de financiering van uw onderneming kunt diversificeren? Bel ons, wij staan u graag terzijde!  

1. De financieringsmarkt voor MKB-ondernemingen heeft haar eigen dynamiek. MKB-ondernemingen zijn in de bancaire markt volledig afhankelijk van de Nederlandse banken. Grotere ondernemingen hebben ook toegang tot een ruim scala aan buitenlandse banken, die actief zijn in de Nederlandse markt. ↩︎
2. Pas bij een zeer grote funding vraag (vuistregel meer dan EUR 500 miljoen) wordt het voor ondernemingen relevant om toegang te zoeken tot de kapitaalmarkt en een credit rating aan te vragen. ↩︎

Rolf Michon

Managing Partner Debt Advisory